Soyer'den 'vergi' çıkışı: Hangi keyfiyetle 26 milyarı İzmir'e ayırıyorsunuz?

Sosyal Demokrasi Derneği (SSD) ve Cumhuriyet Halk Partisi tarafından İzmir, Mersin, Eskişehir, İstanbul ve Ankara’da düzenlenecek “2. Yüzyılda Sosyal Demokrat Yerel Yönetim Çalıştayı”nın ilki İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde İzmir'den başladı. Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde yapılan çalıştayın açılış törenine İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ilçe belediye başkanları,  SDD Genel Başkanı Sami Doğan, SDD İzmir Şubesi Başkanı Cengiz Onur, eski dönem il ve ilçe belediye başkanları, siyasi parti temsilcileri, akademisyenler ve çok sayıda yurttaş katıldı.

Soyer, “Nasıl bir kent sorusuna cevap arayacağız”

Çalıştayın açılış töreninde konuşan Başkan Tunç Soyer, sosyal demokrasinin insanlığın en büyük inovasyonlarından biri olduğunu belirterek, çalıştayda nasıl bir kent sorusuna cevap aranacağını söyledi. Konuşmasında demokrasinin önemine değinen Soyer, “Thomas More diyor ki; otoriter iktidarlarda korku iki yanlı büyür. Bir, toplumun iktidarın gazabına uğramaktan korkusu ve bir de iktidarın iktidarı kaybetmesinin korkusu. Bu iki korku birbirini büyütür ve toplumu çürütür. Uluslararası alanda demokrasinin krizinden bahsediliyor. Demokrasinin krizi diye bir şey söz konusu değil. Demokrasinin sadece uygulanmasında kriz yaşanıyor olabilir. Demokrasinin değerleri ve erdemlerinde hiçbir kriz yok.  Demokrasi 5 yılda bir sandığa gitmek değildir. Demokrasi, eşitlik, özgürlük, hukukun üstünlüğüdür. Ama demokrasinin teknolojiyle ilişkisinde, demokrasinin hayata uyarlanmasında zafiyetler olabilir. Bunları  gidermek de yerel yönetimlerin borcudur. Yani nasıl kent sorusunun en önemli cevaplarından biri sosyal demokrasinin uygulandığı kent olmalıdır” ifadelerini kullandı.

“Sosyal demokrasi tek başına yeterli değil”

Sosyal demokrasinin ekonomik ve ekolojik demokrasiyle güçlendirilmesi gerektiğini söyleyen Başkan Soyer, “Sosyal demokrasi tek başına yeterli değil. İki yeni kavram daha var. Biri ekonomik demokrasi. Aslında bunu 1970’lerde Bülent Ecevit ifade ediyor.  Diyor ki; ekonomik demokrasi halkın örgütlenerek üretim öznesi haline gelmesidir. Biz bunu en çok kooperatifçilik faaliyetleriyle biliyoruz. Ama bunu sadece tarımla sınırlı tutmamak lazım. Hayatın birçok alanında uygulanabilir olmalıdır. Yani halkın örgütlenerek üretim öznesi haline gelmesi ekonomik demokrasi olarak ortaya çıkıyor. Diğeri de ekolojik demokrasi. Biz kâinatın 1,5 derece ısınmasıyla birlikte aslında hasta bir gezegende yaşamaya başladık. Bu gezegen iyileşmeden bizim iyileşmemiz mümkün değil. Bizim doğayla uyumlu tarım politikaları, doğayla uyumlu ekonomi politikaları, doğayla uyumlu turizm politikaları  gibi. Yani hayatın her alanında attığınız adımın doğayla uyumlu olup olmadığını sorgulamalıyız. Yani sosyal demokrasi, ekonomik demokrasi ve ekolojik demokrasinin bir arada olduğu bir demokrasiden bahsediyoruz. Nasıl bir kent sorusunun cevabı bu üç konuda saklı” diye konuştu.

“890 milyar liradan İzmir neden 26 milyar lirayı hak ediyor?”

Merkezi hükümetin İzmir'e yatırımlarını hatırlatan Başkan Soyer, “Geleceğin dünyası kentlerin dünyası. Bugün nüfusun yüzde 57’si kentlerde yaşamaya başladı.  Hayat yerelde akıyor, yerelde üretilen çözümler insanların dertlerine derman oluyor.  O nedenle yerelin öneminin daha çok anlaşıldığı bir dünyayı konuşmamız gerekiyor. Türkiye’nin de buna hazırlık yapması gerekiyor. 2019 yılından beri, 5 yıl içinde İzmirliler 890 milyar lira vergi ödemiş devlete. İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu verginin yüzde 6’sını almış, 44.7 milyar lira. 890 milyarın sadece 26 milyar lirasını devletimiz İzmir’e harcamış. İki tane sorum var. Birincisi yüzde 6 oranı geleceğin dünyası şehirler dünyası diyorsak büyükşehirlere aktarılan rakam olarak yetersiz kalan bir rakamdır.  İkincisi yine hükümetin keyfiyetine bırakılmış, 890 milyar lirası sadece 26 milyar lirası İzmir’e yatırım olarak aktarılmış. İkinci sorunsal burada. Hangi keyfiyetle siz İzmir’e 26 milyar liralık bütçe ayırıyorsunuz. 890 milyar lira topladığınız bir bütçeden neden sadece 26 milyarı hak etmiş oluyor İzmir? Derdi olmadığı için mi? Yatırım yapacak, para harcanacak alanı olmadığı için mi? O nedenle Türkiye’nin hızla aklını başına toplayıp, yerel iktidarları güçlendirecek, yerel iktidarların maddi kaynaklarını güçlendirecek çözümler üretmesi lazım” ifadelerini kullandı.

“Mücadele etmezseniz bir gün gelir biri elinizden alır”

Başkan Soyer konuşmasının son bölümünde şu ifadeleri kullandı: “Bütün bunların demokrasilerin hayata geçirilmesi için çok temel bir şeye ihtiyaç var; dayanışma. Demokrasiyi korumanın tek bir yolu var, insanların dayanışması. Eğer burada bir zafiyet varsa emin olun ki sizin de demokratik haklarınız bir gün elinizden alınacaktır. Çünkü demokrasi de, barış da, huzur da bütün bunların hepsi insana hem çok iyi gelir hem de rehavete sokar. Onlar için mücadele etmek zorunda olduğunuzu unutursunuz ve eğer onlar için mücadele etmediğiniz anda bir gün gelir biri onları elinizden alır. Tek çare dayanışma. Ve son olarak asla kaybetmemiz gereken şey; güler yüzlü siyaset. Bu olmazsa kimsenin yüzünü güldüremezsiniz. Biliyorum ki sosyal demokrasi er ya da geç kazanacak.”

“Temel hareket noktamız nasıl bir kent istediğimizdir”

SDD Genel Başkanı Sami Doğan, “Cumhuriyetin ikinci yüzyılında sosyal demokrasinin ilkeleri ışığında ülkemizin değişen sosyo-ekonomik koşullarında sosyal demokrat yerel yönetim politikalarının yeniden belirlenmesi doğrultusunda kavramın gerektirdiği yerel yönetim anlayışının hayata geçirilmesini, kucaklayıcı bir yerel yönetim anlayışını sunmak amacıyla birinci çalıştayı İzmir’den başlatıyoruz. Eğer gerçekleştirebilirsek önümüzdeki süreçte Mersin’de Eskişehir’de ve İstanbul’da bu toplantıları tekrarlamak istiyoruz. Son olarak Ankara’da yapacağımız toplantıda ise ikinci yüzyılda sosyal demokrat yerel yönetim politikalarını kamuya açıklamayı düşünüyoruz. Mart 2024 seçimlerinde ülkemiz yeni bir sınav verecek. Bu seçimi cumhuriyetin temel değerlerinin yükseltildiği, taşıyıcı kolonlarının güçlendirildiği ve yerel demokrasi ilkelerinin daha net bir şekilde açığa çıktığı bir sürece dönüştürebiliriz. Temel hareket noktamız nasıl bir kent istediğimizdir. Sosyal belediyecilik anlayışı yalnızca fiziksel değişimleri yapmak için çalışmaz. Aynı zamanda insan düşüncesinin ve yaşam tarzlarının değişmesi için de sorumluluk yüklenir. Çünkü sosyal demokrasinin çıkış noktası insandır. Sosyal demokrasinin iktidara gelmesinde yerel yönetimlerin rolü çok büyüktür” şeklinde konuştu.

“Kentlerin havası iki türlü değişir”

SDD İzmir Şube Başkanı Cengiz Onur ise, “Kentlerin havası iki türlü değişir, biri o kentte oksijen kalitesi artar ve insanlar daha rahat nefes alır. İki, çağdaş, yenilikçi ve insana yakışır demokrasi oksijeniyle soluklanırız. Böylece kentlerdeki insanların yurttaşlık bilincinin ve demokrasi kültürünün gelişmesine neden olur. İnsanlarda bu bilinç artıkça sorgulama artar ve siyasi tercih değişimi başlar. Bu iki havayı da değiştirecek anlayış sosyal demokrat belediyecilik anlayışıdır. Biz de bugün burada tam da bunu tartışacağız” ifadelerini kullandı.